Status and outlook of the Greek PV Market
Δείτε εδώ την παρουσίαση του Συμβούλου του ΣΕΦ Στέλιου Ψωμά για την ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών, στο συνέδριο RENPOWER GREECE (18.12.2018)
Archive for year: 2018
Digital solar and storage will drive transition to a smarter energy system
Over 200 smart energy players came together for the only European event on ‘Digital Solar & Storage‘ on 4-5 December at the BMW World in Munich.
Bruce Douglas, Deputy CEO of SolarPower Europe opened the event, stating: “The digitalisation of the electricity system is at the core of a successful energy transition to a fully flexible and electrified energy system, based on zero marginal cost renewables such as solar PV. Digital solar and storage will come to form a new renewable energy baseload in Europe that will make the energy transition cheaper, generate more economic value and increase the number of jobs in solar. To do this we must get the right market design in place for our sector that will unleash the new era of smart solar power.”
SolarPower Europe presented its new “When solar policy went digital” report, which includes case studies from eight European countries of how policy can be used to encourage digitalisation and innovation in the solar PV ecosystem.
“Our first report, Digitalisation & Solar, identified the new business models that are emerging thanks to digitalisation. This year’s report looks at what policy is needed to allow these business models to come forward. We look at eight case studies from different European countries of how policy-makers are already encouraging innovation and call for more action at European level if we are to make the most of this business opportunity” said Sonia Dunlop, Policy Advisor, Digitalisation and Solar Task Force coordinator and lead author of the report.
“Digital solar and storage will accelerate the global energy transition and form the backbone of our future energy supply. Completely new technologies and business models will arise from this. They will be shaped by innovative companies to provide for a cost-efficient, sustainable and secure energy supply. It is now on the policy makers to create the regulatory environment to make the change happen,” said SMA Chief Executive Officer Dr. Jürgen Reinert.
For more information
Kristina Thoring – Communications Director
T: +32 2 709 55 26
Email: k.thoring@solarpowereurope.org
Η έλλειψη ανταγωνισμού είναι πρωτίστως απόρροια της απουσίας ώριμων αδειοδοτικά έργων λόγω γραφειοκρατίας
Ο Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) θεωρεί ότι η απόφαση της ΡΑΕ (14/12/2018) με την οποία ματαιώνει την ανταγωνιστική διαδικασία για την Κατηγορία ΙΙ των φωτοβολταϊκών, “για λόγους δημοσίου συμφέροντος” όπως διατείνεται, δημιουργεί ιδιαιτέρως αρνητικό προηγούμενο και μεγάλο σκεπτικισμό στους υποψήφιους συμμετέχοντες στις επόμενες δημοπρασίες και οδηγεί στη μη επίτευξη των στόχων για τις ΑΠΕ του 2020, πόσο μάλλον όταν πρόσφατα έχουν τεθεί νέοι πολύ φιλόδοξοι στόχοι με την νέα ευρωπαϊκή Οδηγία για την διείσδυση των ΑΠΕ μέχρι το 2030.
Η απόφαση αυτή τιμωρεί αδίκως όλους εκείνους που, ακολουθώντας κατά γράμμα τους κανόνες που έθεσε η ΡΑΕ, κατακύρωσαν τιμή στον διαγωνισμό, χωρίς χειραγώγηση ή καταστρατήγηση των όρων του διαγωνισμού και τους υποχρεώνει να συμμετάσχουν και πάλι σε ένα νέο διαγωνισμό, έχοντας εν τω μεταξύ “ανοίξει τα χαρτιά τους” κάποιοι από αυτούς για το πόσο χαμηλά μπορούν να ρίξουν τις προσφορές τους. Αυτό ακυρώνει στην πράξη κάθε εχέγγυο για δίκαιο διαγωνισμό, αφού η ΡΑΕ δημοσιοποίησε τα στοιχεία, με αποτέλεσμα να οδηγεί σε στρέβλωση τους όρους του επόμενου διαγωνισμού. Είναι απορίας άξιο, αφού η ΡΑΕ είχε αποφασίσει να ματαιώσει τον διαγωνισμό όσον αφορά την Κατηγορία ΙΙ, ποια λογική εξυπηρετούσε η δημοσιοποίηση των συμμετεχόντων και των προσφορών τους στην απόφασή της, για τους οποίους δεν είχε να προσάψει τι.
Το πραγματικό πρόβλημα που υπάρχει, είναι ότι η ΡΑΕ προσπαθεί να δημιουργήσει τεχνηέντως ανταγωνισμό, θεσπίζοντας “ειδικούς” περιοριστικούς κανόνες, που όμως δεν δουλεύουν στην πράξη, ενώ η ουσία έγκειται στην απουσία επαρκών ώριμων αδειοδοτικά έργων. Αν υπήρχαν αρκετά ώριμα έργα, θα είχαμε και περισσότερο ανταγωνισμό και δεν θα χρειαζόταν να θεσμοθετούνται κανόνες που δεν λειτουργούν στην πράξη. Αντί λοιπόν να συμβαίνουν τέτοια περιστατικά, ας επικεντρωθεί η ΡΑΕ στην απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών ώστε να εφαρμόζεται η νομοθεσία που ορίζει ρητά πως η άδεια παραγωγής θα πρέπει να εκδίδεται το πολύ εντός τριμήνου (και όχι με καθυστέρηση ενός τουλάχιστον έτους όπως συμβαίνει σήμερα).
Η ματαίωση του διαγωνισμού στέλνει το χειρότερο μήνυμα στην αγορά, την ώρα μάλιστα που, για πρώτη φορά, έχουμε την εκδήλωση έντονου επενδυτικού ενδιαφέροντος από μεγάλους ομίλους του εξωτερικού.
Να τονίσουμε εδώ ότι από την εκκίνηση των διαγωνιστικών διαδικασιών, οι σχετικές αποφάσεις της ΡΑΕ δεν έχουν ως κριτήριο την εμπροσθοβαρή ανάπτυξη έργων φωτοβολταϊκών, προβάλλοντας πάντα ως μοναδικό κριτήριο τις χαμηλότερες τιμές. Η πρακτική αυτή έρχεται σε αντίθεση με τη φιλοσοφία του ενεργειακού σχεδιασμού της χώρας ο οποίος θέτει ως μέγιστη προτεραιότητα την ταχεία ανάπτυξη των ΑΠΕ προκειμένου να αντιμετωπιστεί η καταστροφική κλιματική αλλαγή. Προφανώς είναι ευκταίο η ανάπτυξη αυτή να συμβεί με τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση για τους καταναλωτές. Κανείς όμως δεν μπορεί να κατηγορήσει τα φωτοβολταϊκά ότι δεν συμβάλλουν σε αυτή την κατεύθυνση, αφού είναι, και με διαφορά μάλιστα, η τεχνολογία το κόστος της οποίας έπεσε τόσο δραστικά τα τελευταία χρόνια (μείωση 85% την τελευταία δεκαετία). Με τον σχεδιασμό και τις ενέργειες της ΡΑΕ, θα έχουν εγκατασταθεί μόλις 400 MW φωτοβολταϊκών ως τα τέλη του 2020, όταν το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπει 60% παραπάνω. Και φυσικά δεν μπορεί να μην έχει ακούσει η ΡΑΕ τη δραματική έκκληση της επιστημονικής κοινότητας για τον λίγο χρόνο που μας απομένει για να αποτρέψουμε μια μη αναστρέψιμη κλιματική αποσταθεροποίηση. Όταν καίγεται το σπίτι σου, δεν είναι πρώτη προτεραιότητα να πετύχεις απλώς τις χαμηλότερες τιμές, αδιαφορώντας για τις άλλες στρατηγικές επιλογές της χώρας.
Ενόψει των ανωτέρω, θα πρέπει όλοι να έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους ότι η ταχεία διείσδυση των ΑΠΕ στη χώρα μας εξυπηρετεί και αυτή με την σειρά της το δημόσιο συμφέρον και μάλιστα όχι πρόσκαιρα αλλά σε μακροχρόνια βάση.
The Renewable Energy, Power Infrastructure & Energy Efficiency Investors Conference, ATHENS, 18.12.2018
Renpower Greece – The Renewable Energy, Power Infrastructure & Energy Efficiency Investors Conference
Date: Tuesday, 18 December of 2018
Venue: Wyndham Grand Athens Hotel
Attending: key stakeholders in the sector, including representatives from the Government, International Finance Institutions, international and local developers, EPC contractors, independent power producers, engineering services and advisory, manufacturers, banking and private equity entities.
The one-day conference will address some of the following topics in 5 different sessions:
- Action plans and strategy for the deployment of renewable energy in Greece
- Greece’s untapped resources of renewable energy as a mean to attract investments
- Overcoming challenges in the development, execution and maintenance of renewable energy projects
- Innovative energy technologies for the transformation, production and consumption of electrical energy
- The challenge: grid reinforcement and interconnections upgrades to meet energy demand and incorporation of renewable energy
- Risks in the financing, development, execution, and operation of renewable energy related projects
- Innovative financial mechanisms and incentives available for renewable energy projects financing
FOR MORE INFORMATION, PLEASE CONTACT:
Jose Romero – Event Manager jromero@euroconventionglobal.com
Tel.: +1 407 985 2256 (USA) – +32 2 662 16 12 (BELGIUM)
Website: www.conventionventures.com
Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα – Οι θέσεις του ΣΕΦ
Ο Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) καλωσορίζει τη νέα προσπάθεια χάραξης μακροχρόνιας ενεργειακής πολιτικής, αν και στο παρελθόν αντίστοιχες προσπάθειες έπεσαν στο κενό, αποτυγχάνοντας να αφουγκραστούν την πραγματικότητα της ενεργειακής αγοράς και να προβλέψουν επιτυχώς τις εξελίξεις.
Εκτιμώντας λοιπόν την προσπάθεια που καταβλήθηκε, ξεκινάμε από τα θετικά του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).
Τα θετικά σημεία
1. Όπως αναφέρει το ΕΣΕΚ, “οι εθνικοί στόχοι για την επόμενη δεκαετία, όπως αυτοί διερευνώνται αναλυτικά σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, έως το έτος 2030, είναι ενταγμένοι σε μία φιλόδοξη μακροπρόθεσμη στρατηγική η οποία στοχεύει να ελαχιστοποιήσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το έτος Για το λόγο αυτό η διάσταση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου αποτελεί και την πρώτη και σημαντικότερη παράμετρο της δομής του ΕΣΕΚ”.
H θετική αυτή επισήμανση θα πρέπει να αντανακλάται βέβαια σε όλες τις αποφάσεις της διοίκησης, οι οποίες συχνά αντιστρατεύονται τον παραπάνω στόχο και θέτουν αναίτια εμπόδια στην ανάπτυξη των ΑΠΕ.
2. Στο ΕΣΕΚ διαπιστώνεται η δραστική μείωση του κόστους ορισμένων τεχνολογιών ΑΠΕ και συνομολογείται ότι η ανάπτυξη νέων έργων ΑΠΕ (και ειδικότερα των φωτοβολταϊκών και των αιολικών) ικανοποιεί το κριτήριο της απομείωσης της όποιας επιβάρυνσης των καταναλωτών. Πράγματι, σήμερα οι νέοι φωτοβολταϊκοί και αιολικοί σταθμοί αποτελούν τη φθηνότερη ενεργειακή επιλογή, έχοντας αφήσει πίσω τις συμβατικές θερμικές μονάδες.
3. Τίθεται για πρώτη φορά ποσοτικός στόχος για τις Ενεργειακές Κοινότητες (υλοποίηση συμμετοχικών έργων ΑΠΕ άνω των 500 MW μέχρι το έτος 2030).
4. Ο προβλεπόμενος εξηλεκτρισμός διαφόρων χρήσεων (ηλεκτροκίνηση, αντικατάσταση καυστήρων πετρελαίου με αντλίες θερμότητας), ως στρατηγικός στόχος πλέον, θα συμβάλλει στην περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ και ιδίως των φωτοβολταϊκών. Το ΕΣΕΚ παρουσίασε ένα πιο φιλόδοξο οδικό χάρτη ανάπτυξης της ηλεκτροκίνησης σε σχέση με τον αναιμικό και εξωπραγματικά χαμηλό στόχο που υπήρχε μέχρι σήμερα.
5. Όπως αναφέρει το ΕΣΕΚ, “η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου πλαισίου αναφορικά με τη χωροθέτηση εγκαταστάσεων ΑΠΕ με εφαρμογή στο σύνολο της επικράτειας με ξεκάθαρους κανόνες, κριτήρια και περιορισμούς είναι κρίσιμη για την υψηλότερη διείσδυση ΑΠΕ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ταυτόχρονα, η συνολική αναμόρφωση του αδειοδοτικού πλαισίου λαμβάνοντας υπόψη το νέο καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης και τις απαιτήσεις της νέας οδηγίας είναι επιτακτική, ενώ πληθώρα διατάξεων δύνανται να προσαρμοστούν στο αναμορφωμένο αδειοδοτικό πλαίσιο”.
Για πρώτη φορά γίνεται σαφής αποδοχή των θεμάτων που η αγορά φωτοβολταϊκών έχει θέσει επιτακτικά και αφορούν στην επικαιροποίηση και απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών και στην επίλυση θεμάτων χωροθέτησης. Στο ΕΣΕΚ δεν γίνεται βέβαια καμία σαφής αναφορά σε συγκεκριμένα μέτρα και ως γνωστόν ο διάολος κρύβεται στις λεπτομέρειες. Την επόμενη διετία πάντως το θέμα αυτό αναμένεται να είναι το πλέον φλέγον για την ανάπτυξη των ΑΠΕ.
6. Μία από τις πρόνοιες του ΕΣΕΚ είναι πως “η τελική κατανομή της ισχύος αυτών των έργων σε επίπεδο τεχνολογίας μπορεί να διαφοροποιηθεί έως το έτος 2030. Ως εκ τούτου, περισσότερο από όλα, η απαίτηση για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τις ΑΠΕ πρέπει να αντιμετωπίζεται ως στόχος και να επαφίεται στον ανταγωνισμό μεταξύ των τεχνολογιών ΑΠΕ για το ποια έργα και ποια ισχύς τελικά θα συνεισφέρει προς αυτόν τον στόχο”.
Ικανοποιείται ένα αίτημα του ΣΕΦ να είναι ευέλικτο το ΕΣΕΚ ως προς τους τρόπους υλοποίησής του και όχι ένα άτεγκτο κείμενο που δεν προσαρμόζεται στην εκάστοτε πραγματικότητα των αγορών.
7. “Θα συνεχίσει να υπάρχει ιδιαίτερη πρόνοια για τις εγκαταστάσεις μικρής εγκατεστημένης ισχύος όπου και θα εφαρμόζεται η λειτουργική ενίσχυση τύπου σταθερής τιμής. Στο πλαίσιο αυτό ήδη αναπτύσσεται ειδικός μηχανισμός και διαδικασία παρακολούθησης, ώστε να προσαρμόζεται η τιμή αναφοράς της εκάστοτε τεχνολογίας και κατηγορίας σταθμών ΑΠΕ για έργα που ακόμη δεν έχουν τεθεί σε λειτουργία, ανάλογα και με τις εξελίξεις στο χρηματοδοτικό κόστος, το κόστος ανάπτυξης και λειτουργίας των μονάδων αυτών”.
H ενίσχυση των μονάδων μικρής ισχύος αποτελεί πάγιο αίτημα της αγοράς και απαραίτητο όρο υγιούς ανάπτυξης του κλάδου. Χάρη στις μικρές αυτές εγκαταστάσεις μπορούμε να συντηρήσουμε περισσότερες θέσεις εργασίας και να διατηρήσουμε το υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας και δεξιοτήτων που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια ο κλάδος των φωτοβολταϊκών.
Σημεία προς βελτίωση
1. Ενώ το ΕΣΕΚ θέτει ως πρωταρχικό στόχο της ελληνικής ενεργειακής πολιτικής τη “βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη του ενεργειακού τομέα από το στάδιο της παραγωγής έως την τελική χρήση, προστατεύοντας ταυτόχρονα το περιβάλλον και συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής”, εν τέλει δεν καταφέρνει να ικανοποιήσει στο σύνολό του αυτό τον στόχο.
Οι ποσοτικοί στόχοι που θέτει το ΕΣΕΚ δεν είναι συμβατοί ούτε με τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα (βάσει της οποίας θα πρέπει να συγκρατήσουμε την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της επιφάνειας του πλανήτη κάτω από τον 1,5 οC σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα), ούτε καν με τους νέους Κοινοτικούς στόχους (μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 45% ως το 2030).
Είναι λοιπόν σαφές πως θα πρέπει να υπάρξει περαιτέρω προσπάθεια και πιο φιλόδοξοι ποσοτικοί στόχοι για να ικανοποιηθεί και στην πράξη ο υπέρτερος στόχος που είναι η αποτροπή της επικίνδυνης αποσταθεροποίησης του κλίματος της Γης, ενώ οι υπόλοιποι επιμέρους στόχοι (οικονομικοί, πολιτικοί, κοινωνικοί) θα πρέπει να προσαρμοστούν σε αυτή τη διεθνή προτεραιότητα.
2. Παρόλο που αναγνωρίζεται η ανάγκη και η σημασία της αποθήκευσης, καθαρά πολιτικοί λόγοι παραπέμπουν την ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης μετά το 2025. Οι πολιτικοί αυτοί λόγοι δεν είναι άλλοι από την ανάγκη να δικαιολογηθεί η λειτουργία λιγνιτικών μονάδων την περίοδο 2020-2040. Η αποθήκευση δεν χρειάζεται απλώς για να μειωθούν μελλοντικά οι τυχόν περικοπές στην εγχεόμενη ενέργεια από ΑΠΕ. Η γρηγορότερη ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης (ως στρατηγική επιλογή) θα καθιστούσε μη απαραίτητη τη συνέχιση της λειτουργίας λιγνιτικών σταθμών και θα έθετε επιπλέον περιορισμούς στη λειτουργία μονάδων φυσικού αερίου ήδη από τα επόμενα χρόνια. Σημειωτέον ότι ο στόχος για το 2030 (700 MW αποθήκευσης) είναι μόλις το 0,24% της εκτιμώμενης παγκόσμιας αγοράς το 2030. Προβλέψεις του Bloomberg New Energy Finance μάλιστα (Νοέμβριος 2018) εκτιμούν πως θα υπάρξει περαιτέρω μείωση κατά 52% του κόστους των συστημάτων αποθήκευσης την περίοδο 2018-2030.
Η εμπροσθοβαρής ανάπτυξη της αποθήκευσης, ήδη πριν το 2020, επιβάλλεται και από άλλους λόγους. Με την έναρξη λειτουργίας των αγορών που προβλέπει το Target Model, οι μονάδες ΑΠΕ θα πρέπει να ανταγωνίζονται επί ίσοις όροις τις συμβατικές μονάδες στην χονδρεμπορική αγορά. Η αποθήκευση βοηθά να διευρυνθεί το χρονικό φάσμα εντός του οποίου οι μονάδες ΑΠΕ θα μπορούν να υποβάλουν προσφορές, μειώνοντας το ρίσκο συμμετοχής τους στην αγορά. Σε ότι αφορά τις μικρές μονάδες αποθήκευσης (“πίσω από τον μετρητή”), πέραν της ευελιξίας και ασφάλειας που παρέχουν στον καταναλωτή-αυτοπαραγωγό, βοηθούν και στη διείσδυση των ευφυών κτιρίων και στην ανάπτυξη ευφυών δικτύων, κάτι που αποτελεί τόσο εθνικό όσο και κοινοτικό στόχο.
Στην κατεύθυνση αυτή ο ΣΕΦ υποστηρίζει την επιτάχυνση των όσων αναφέρει και το ίδιο το ΕΣΕΚ, ότι δηλαδή “για τις μονάδες αποθήκευσης, τόσο κεντρικού όσο και αποκεντρωμένου τύπου, απαιτείται η ανάπτυξη ολοκληρωμένου κανονιστικού και ρυθμιστικού πλαισίου αναφορικά με τη λειτουργία τους στις αγορές ενέργειας και την ένταξή τους στα ηλεκτρικά δίκτυα”.
Εν κατακλείδι
Θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) ως ένα καλό Business As Usual σενάριο. Μόνο που είναι Business As Usual, όχι γιατί δεν οδηγεί σε ανάπτυξη των ΑΠΕ σε σχέση με την τρέχουσα κατάσταση, αλλά γιατί δεν ακολουθεί, μεταξύ άλλων, τους ρυθμούς των σχετικών αγορών. Κυρίως όμως δεν είναι συμβατό με το στόχο που έχει θέσει η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα βάσει της οποίας θα πρέπει να συγκρατήσουμε την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της επιφάνειας του πλανήτη κάτω από τον 1,5 οC σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Είναι σαφές ότι, όπως κάθε σχετικό κείμενο, το ΕΣΕΚ είναι προϊόν πολιτικών συμβιβασμών. Εν προκειμένω, η “ανάγκη” να εξυπηρετηθεί η λιγνιτική παραγωγή και να μη καταστούν άμεσα άχρηστες οι κατασκευαζόμενες νέες λιγνιτικές μονάδες, παραπέμπει στις καλένδες την ανάπτυξη της αποθήκευσης, αφήνοντας τη χώρα ουραγό στη νέα ξέφρενη κούρσα που έχει ξεκινήσει διεθνώς.
Χρειαζόμαστε κάτι περισσότερο από ένα Business As Usual σενάριο. Χρειαζόμαστε ένα σενάριο οραματικό αλλά τόσο απελπιστικά απαραίτητο. Χρειάζεται να πετύχουμε κάλυψη των ενεργειακών αναγκών μας αποκλειστικά με ΑΠΕ το συντομότερο δυνατόν. Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) προειδοποιεί πως θα πρέπει να δράσουμε με τόλμη πριν κλείσει η επόμενη δεκαετία. Μετά, κάθε προσπάθεια θα είναι πολύ πιο επίπονη και ακριβή για να συγκρατήσουμε τη θερμοκρασία του πλανήτη σε ανεκτά όρια.
Τίθενται συνεπώς κάποια κρίσιμα ερωτήματα. Αν τεθούν πιο φιλόδοξοι στόχοι, θα μπορέσουν αυτοί να υλοποιηθούν; Υπάρχουν οι απαραίτητοι πόροι, ειδικά σε μια οικονομία καθημαγμένη που υπέφερε την τελευταία δεκαετία;
Η απάντηση είναι ευτυχώς καταφατική. Εν μέσω μιας πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, την περίοδο 2010-2017 επενδύθηκαν σχεδόν 7,5 δις € στις ΑΠΕ. Με βάση το ΕΣΕΚ, ένα παραπλήσιο ποσό 8,5 δις € θα απαιτηθεί τα επόμενα 12 χρόνια για να επιτευχθούν οι προτεινόμενοι στόχοι. Προφανώς κάτι τέτοιο είναι απολύτως ρεαλιστικό, ιδίως μάλιστα αν συνυπολογίσει κανείς το ενδιαφέρον που υπάρχει από ξένους επενδυτές για μεγάλα έργα ΑΠΕ στην Ελλάδα.
Το 2010, με την απλοποίηση των διαδικασιών που επέφερε ο Ν.3851/2010, υπήρξε μια ταχεία ανάπτυξη των ΑΠΕ και ιδιαίτερα των φωτοβολταϊκών. Αν καταφέραμε να επιταχύνουμε στο παρελθόν, μπορούμε να το κάνουμε και τώρα που οι συνθήκες είναι καλύτερες και πιο ώριμες.
Το πρόβλημα του παρελθόντος εστιαζόταν στο υψηλό κόστος ορισμένων τεχνολογιών, κάτι που πλέον δεν ισχύει (το κόστος επένδυσης σε φωτοβολταϊκά στην Ελλάδα έπεσε κατά 85% περίπου την τελευταία δεκαετία).
Παρόλα λοιπόν τα προβλήματα του παρελθόντος, αξίζει να εστιάσουμε στα επιτεύγματα πολιτικών που ευνοούν και δεν εμποδίζουν την ανάπτυξη των ΑΠΕ. Σήμερα (και παρόλο το πενταετές πάγωμα της αγοράς) τα φωτοβολταϊκά καλύπτουν το 7% των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια (τρίτη καλύτερη επίδοση στον κόσμο), ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην 5η θέση διεθνώς σε ότι αφορά την κατά κεφαλή εγκατεστημένη ισχύ φωτοβολταϊκών. Ταυτόχρονα, την περίοδο αιχμής της ανάπτυξης των φωτοβολταϊκών, ο κλάδος συντηρούσε 58.000 θέσεις εργασίας (άμεσες, έμμεσες και συνεπαγόμενες) ρίχνοντας το ποσοστό ανεργίας στη χώρα κατά μία ολόκληρη μονάδα.
Είναι σαφές πως μια φιλόδοξη και επιθετική πολιτική ανάπτυξης των φωτοβολταϊκών και των λοιπών ΑΠΕ (όπως και της εξοικονόμησης ενέργειας) θα έχει πολλαπλά οφέλη για το κλίμα, το περιβάλλον, την οικονομία και την απασχόληση. Και όπως πάντα, αυτό είναι ζήτημα βούλησης και γενναίων πολιτικών αποφάσεων.
Εθνικός Σχεδιασμός για την Ενέργεια και το Κλίμα
Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα έδωσε για δημόσια διαβούλευση το ΥΠΕΝ. Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι και την 3η Δεκεμβρίου 2018 και ώρα 15.00.
Μπορείτε να βρείτε το κείμενο του ενεργειακού σχεδιασμού εδώ
Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει την προτεινόμενη από το ΥΠΕΝ ισχύ διαφόρων τεχνολογιών ως το 2040.
| Ηλεκτροπαραγωγή | 2016 | 2020 | 2025 | 2030 | 2035 | 2040 |
| Εγκατεστημένη Ισχύς [GW] | ||||||
| Στερεά Καύσιμα – Λιγνιτικά | 4.3 | 3.4 | 3.5 | 2.7 | 1.5 | 1.3 |
| Πετρελαϊκά | 2.5 | 1.8 | 1.5 | 1.4 | 1.3 | 1.3 |
| Φυσικό Αέριο | 3.9 | 5.2 | 5.2 | 5.4 | 4.9 | 4.6 |
| Βιοενέργεια | 0.1 | 0.1 | 0.1 | 0.3 | 0.3 | 0.4 |
| Υδροηλεκτρικά | 3.4 | 3.4 | 3.7 | 3.9 | 3.9 | 4.0 |
| Αιολικά | 2.4 | 3.4 | 4.2 | 6.4 | 7.0 | 7.3 |
| Φωτοβολταϊκά | 2.6 | 3.3 | 5.5 | 6.9 | 7.5 | 8.1 |
| Ηλιοθερμικοί σταθμοί | 0.0 | 0.0 | 0.1 | 0.1 | 0.1 | 0.1 |
| Γεωθερμία | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.1 | 0.2 | 0.3 |
| Σύνολο | 19.2 | 20.6 | 23.8 | 27.7 | 27.4 | 28.0 |
| Νέα ισχύς συστημάτων αποθήκευσης | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.7 | 0.7 | 0.7 |
Το όφελος που έχει η ΔΕΗ χάρη στις ΑΠΕ και οι ανακρίβειες για τη «Χρέωση Προμηθευτών»
Οι φορείς των ΑΠΕ που υπογράφουν την παρούσα, συστηματικά υποστηρίζουμε την ανάγκη να
υπάρχει μια υγιής κι ακμαία ΔΕΗ, η οποία θα λειτουργεί ως βασικός πυλώνας του εγχώριου
ενεργειακού μας συστήματος.
Αδυνατούμε όμως, να κατανοήσουμε και πολύ περισσότερο να αποδεχθούμε το γεγονός ότι η
Διοίκηση της ΔΕΗ στην προσπάθεια της να μεταβιβάσει σε τρίτους ευθύνες που δεν τους
αναλογούν, επιχειρεί να ενοχοποιήσει και τελικώς κατασυκοφαντεί αδίκως τις ΑΠΕ. Μάλιστα αυτό
συμβαίνει τη στιγμή που η ίδια η Διοίκηση της ΔΕΗ θεωρεί τις ΑΠΕ κυρίαρχη στρατηγική της επιλογή
για το μέλλον και μόνη βιώσιμη λύση για τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης της Επιχείρησης,
ενώ προς αυτή την κατεύθυνση δρομολογεί ακόμα και τον εταιρικό μετασχηματισμό της με
απορρόφηση της ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ.
Στο πλαίσιο αυτής της αντιφατικής συμπεριφοράς, η Διοίκηση της ΔΕΗ συχνά αναφέρεται σε μία
δήθεν επιβάρυνσή της για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, την οποία επικαλέστηκε εκ νέου σε
πρόσφατη καταχώρισή της στον Τύπο. Συγκεκριμένα, κάνει λόγο για επιβάρυνση ύψους 535 εκατ.
ευρώ για τις ΑΠΕ (κάλυψη ελλειμμάτων “Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ”), παραπλανώντας τους
καταναλωτές.
Η αλήθεια όμως είναι εντελώς αντίθετη: Η ΔΕΗ, ως ο μεγαλύτερος προμηθευτής, έχει ωφεληθεί
την μερίδα του λέοντος από την επιδότηση που απολαμβάνουν οι προμηθευτές λόγω ακριβώς
των ΑΠΕ και η οποία μόνο για την τελευταία 10ετία υπολογίζεται σε 3-4 δις ευρώ.
Ένα πολύ μικρό μέρος αυτού του οφέλους επέστρεψαν οι Προμηθευτές στον Ειδικό Λογαριασμό μέσω της Χρέωσης Προμηθευτών που θεσπίσθηκε με το N.4414/2016 και ήδη έχει εξαγγελθεί αναίτια κατά τη γνώμη μας, η πλήρης κατάργησή της.
Αναλυτικότερα:
Η Χρέωση Προμηθευτών δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία ανταποδοτική χρέωση που πληρώνουν όλοι οι προμηθευτές για το φθηνότερο (λόγω ΑΠΕ) ρεύμα που αγοράζουν από την ημερήσια αγορά. Η χρέωση αυτή δεν έχει καμία σχέση με “τέλος” ή φόρο, ούτε και με το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αέριων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ).
Πλήθος έγκυρων και εξειδικευμένων μελετών τα τελευταία χρόνια (ΕΜΠ, ΑΠΘ, ΙΟΒΕ, κ.ά.) έχουν τεκμηριώσει, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι ο στρεβλός μέχρι σήμερα τρόπος υπολογισμού της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ) για τη χρηματοδότηση του Ειδικού Λογαριασμού και η μη ενσωμάτωση του ΕΤΜΕΑΡ στο ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος, οδηγεί σε σοβαρή υποεκτίμηση της πραγματικής αξίας της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ και, συνεπώς, σε κρυφή επιδότηση των προμηθευτών, και κυρίως του μονοπωλιακού -στην ουσία- προμηθευτή, δηλαδή της ΔΕΗ (μερίδιο αγοράς μεγαλύτερο του 80%). Η επιδότηση αυτή, εις βάρος των ΑΠΕ, συντελούνταν, μέχρι τα μέσα του 2016, με αφαίμαξη του Ειδικού Λογαριασμού και με αντίστοιχη διόγκωση των ελλειμμάτων του.
Οι ως άνω μελέτες, επιβεβαιώθηκαν από την αποκάλυψη του πραγματικού ύψους της επιδότησης των προμηθευτών. Συγκεκριμένα, με βάση τα απολογιστικά στοιχεία από το Ειδικό Δελτίο που εκδίδει ο ΛΑΓΗΕ, το 2017 -που ήταν το μοναδικό έτος κατά το οποίο εφαρμόσθηκε πλήρως (100%) η Χρέωση Προμηθευτών οι προμηθευτές επέστρεψαν 411,46 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει την επιδότηση που απόλαυσαν όλα τα άλλα έτη οι προμηθευτές ήτοι περίπου 400 εκατ. ευρώ/έτος, δηλαδή σχεδόν το 46% του ΕΤΜΕΑΡ που πληρώνουν σήμερα οι καταναλωτές. Συνεπώς, η επιδότηση της ΔΕΗ (κυρίως) και (πολύ λιγότερο) των υπόλοιπων προμηθευτών, εις βάρος των ΑΠΕ και του Ειδικού Λογαριασμού, ανερχόταν μέχρι και τα μέσα του 2016, σε περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, δηλαδή σε 3-4 δις ευρώ συνολικά την τελευταία δεκαετία.
Το ως άνω όφελος των προμηθευτών συνέβαλε καθοριστικά στη δημιουργία διαρκώς διογκούμενων ελλειμμάτων στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ, τα οποία για να αντιμετωπιστούν επιβάρυναν, αφ’ ενός μεν τους καταναλωτές με συνεχείς αυξήσεις του ΕΤΜΕΑΡ και, αφ’ ετέρου, τις ΑΠΕ, κυρίως με αναδρομικές περικοπές στις συμβολαιοποιημένες τιμές πώλησης της παραγόμενης ανανεώσιμης ενέργειας, αλλά και με χρεωστικούς τόκους λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων στις πληρωμές. Εξελίξεις που έφτασαν να απειλούν σοβαρά τη βιωσιμότητα του κλάδου με όλους τους συνεπαγόμενους κινδύνους για την ενεργειακή αγορά, το περιβάλλον και την οικονομία.
Τον Αύγουστο του 2016, με διάταξη του Ν.4414/16 που ψηφίστηκε με ευρύτατη πλειοψηφία από τη Βουλή, επαναπροσδιορίστηκε ο τρόπος υπολογισμού και πληρωμής της αξίας των ΑΠΕ, έτσι ώστε να μεταφερθεί σταδιακά στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ από την αγορά (δηλαδή από τους προμηθευτές) η ως άνω οικονομική αξία που προσφέρουν οι ΑΠΕ, και την οποία, μέχρι την ψήφιση του νόμου, την καρπώνονταν στο σύνολό της οι προμηθευτές, εις βάρος των καταναλωτών, με την υπέρμετρη (και μη αναγκαία) αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ.
Για το σκοπό αυτό, ο Ν.4414/16 θέσπισε τη Χρέωση Προμηθευτών υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού, χρέωση που δεν είναι τίποτε άλλο παρά η διαφορά της αυξημένης ΟΤΣ που θα προέκυπτε για τους προμηθευτές εάν δεν υπήρχαν οι ΑΠΕ και της ΟΤΣ που πραγματικά προκύπτει (μειωμένη) λόγω ακριβώς της συμμετοχής των ΑΠΕ στην ημερήσια αγορά. Αυτή η διαφορά αντικατοπτρίζει ένα μέρος της οικονομικής αξίας που προσφέρουν στους προμηθευτές οι ΑΠΕ, μειώνοντας την ΟΤΣ και η οποία μέσω της Χρέωσης Προμηθευτών επιστρέφει στον Ειδικό Λογαριασμό, καλύπτοντας τις χρηματοδοτικές ανάγκες του και ανακουφίζοντας τους καταναλωτές (μέσω πιθανών μειώσεων του ΕΤΜΕΑΡ), ενώ μέχρι τον Αύγουστο του 2016, κατέληγε αποκλειστικά στους προμηθευτές επιδοτώντας το κόστος τους.
Οι Φορείς
ΕΛΕΑΒΙΟΜ – Ελληνική Εταιρεία Ανάπτυξης Βιομάζας
ΕΛΕΤΑΕΝ – Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας
ΕΣΗΑΠΕ – Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτροπαραγωγών από ΑΠΕ
ΕΣΜΥΕ – Ελληνικός Σύνδεσμος Μικρών Υδροηλεκτρικών
ΣΕΦ – Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών
ΣΠΕΦ – Σύνδεσμος Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά
Να επιτραπεί υπό προϋποθέσεις η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε ένα μικρό ποσοστό της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας
Με το Ν.4015/2011 απαγορεύεται πρακτικά η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε γαίες υψηλές παραγωγικότητας. Όλες όμως οι αρδευόμενες εκτάσεις θεωρούνται γαίες υψηλής παραγωγικότητας, οπότε ακόμη και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού από οποιονδήποτε αγρότη για να ισοσκελίσει με παραγόμενη ενέργεια αυτήν που καταναλώνει π.χ. μια αντλία ποτίσματος στο χωράφι του ή από έναν ΓΟΕΒ ή ΤΟΕΒ για τις ανάγκες ενός αντλιοστασίου είναι πρακτικά αδύνατη. Με τον τρόπο αυτό, το ευεργετικό για τη μείωση του αγροτικού κόστους παραγωγής μέτρο καθίσταται ανενεργό στην πράξη. Γαίες υψηλής παραγωγικότητας θεωρούνται επίσης και όσες προέρχονται από αναδασμό ακόμη κι αν είναι εμφανώς το αντίθετο (π.χ. περιοχές με υψηλή αλατότητα).
Σχεδόν αδύνατη επίσης είναι και η εξεύρεση κατάλληλης γης για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών από άλλους επενδυτές, κάτι που αντικατοπτρίζεται και στην έλλειψη αρκετών ώριμων έργων για συμμετοχή στις διαγωνιστικές διαδικασίες που προβλέπει η σχετική νομοθεσία για την ανάπτυξη των ΑΠΕ.
Γενικά στο σύνολο της χώρας με δεδομένους τους σημερινούς χωροταξικούς περιορισμούς, είναι πρακτικά αδύνατον να επιτευχθούν οι εθνικοί στόχοι για διείσδυση των ΑΠΕ και σχεδόν αδύνατη η αξιοποίηση τους προς όφελος του αγροτικού εισοδήματος. Σημειώνουμε ότι, με βάση τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η γεωργική έκταση που μένει ακαλλιέργητη είναι 88 φορές μεγαλύτερη από την έκταση που δεσμεύουν όλα τα φωτοβολταϊκά που έχουν εγκατασταθεί στη χώρα μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ[1], η γεωργική γη στην Ελλάδα ανέρχεται σε 32,5 εκατ. στρέμματα (στατιστικά για το 2016 δημοσιευμένα τον Σεπτέμβριο του 2018), εκ των οποίων καλλιεργούνται τα 29 εκατ. στρέμματα. Αυτό σημαίνει ότι τα φωτοβολταϊκά δεσμεύουν το 0,11% της γεωργικής γης ή αλλιώς το 0,03% της έκτασης της χώρας.
Πρόταση: Για να μπορέσει να ενεργοποιηθεί εκ νέου η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών και να επιτευχθούν οι εθνικοί στόχοι για τη διείσδυση των ΑΠΕ, προτείνουμε και εισηγούμαστε να επανέλθει το καθεστώς του Ν.3851/2010, σύμφωνα με το οποίο η συνολική έκταση που θα καταλαμβάνουν τα φωτοβολταϊκά που εγκαθίστανται σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 1% του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων της συγκεκριμένης Περιφερειακής Ενότητας.
Ειδικότερα προτείνεται η παρακάτω διατύπωση:
“Επιτρέπεται υπό προϋποθέσεις η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας. Στην περίπτωση αυτή, νέες προσφορές σύνδεσης χορηγούνται μόνον αν οι προς υλοποίηση φωτοβολταϊκοί σταθμοί για τους οποίους έχουν ήδη εκδοθεί δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή συν οι ήδη εγκατεστημένοι σταθμοί επί εδάφους καλύπτουν εδαφικές εκτάσεις που δεν υπερβαίνουν το 1% του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων της συγκεκριμένης Περιφερειακής Ενότητας. Για την εφαρμογή της διάταξης του προηγούμενου εδαφίου χρησιμοποιούνται τα πιο πρόσφατα κατά περίπτωση στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Για τον υπολογισμό της κάλυψης λαμβάνεται υπόψη η οριζόντια προβολή επί του εδάφους των φωτοβολταϊκών στοιχείων”.
Σύντομο ιστορικό
Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2011, ψηφίστηκε ο Ν.4015/2011, το άρθρο 21 του οποίου προσπάθησε να δώσει διέξοδο σε πολλούς αγρότες λόγω των υφιστάμενων αγκυλώσεων που σχετίζονται με τις γαίες υψηλής παραγωγικότητας.
Ατυχώς, η ψηφισθείσα διάταξη διατυπώθηκε κατά τρόπο που δημιούργησε ένα νέο μεγάλο πρόβλημα και συγκεκριμένα ακύρωσε τη δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε μικρό τμήμα των γαιών υψηλής παραγωγικότητας, όπως προέβλεπε ο Ν.3851/2010.
Ενώ βάσει του άρθρου 56§6 του Ν.2637/1998 (που έχει αντικατασταθεί από το Ν.2945/2001 και εν συνεχεία από το Ν.3851/2010) προβλέπεται η δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ως γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας, οπότε στην περίπτωση αυτή επιτρέπεται η έκδοση άδειας αν οι σταθμοί αυτοί καλύπτουν εκτάσεις που δεν υπερβαίνουν το 1% του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων του συγκεκριμένου νομού, ωστόσο προβλέπεται από το άρθρο 21 του Ν.4015/2011 ότι η συγκεκριμένη διάταξη θα τεθεί σε ισχύ 10 μέρες μετά από την δημοσίευση ΦΕΚ με ΚΥΑ βάσει του άρθρου 56§2 του Ν.2637/1998, όπως ισχύει, και η οποία θα καθορίζει τα γεωγραφικά όρια των αγροτεμαχίων υψηλής παραγωγικότητας. Προς το παρόν δεν έχει εκδοθεί ΚΥΑ για τα γεωγραφικά όρια και άρα πρακτικά απαγορεύεται η εγκατάσταση νέων φωτοβολταϊκών σε γαίες υψηλής παραγωγικότητες αλλά και η ανανέωση ΑΕΠΟ λειτουργούντων έργων που εγκαταστάθηκαν σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας κάνοντας χρήση των διατάξεων του Ν.3851/2010.
Η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές θα πρέπει να θεωρείται αγροτοβιομηχανική δραστηριότητα για μια σειρά από λόγους. Τόσο η παραδοσιακή γεωργική πρακτική όσο και οι ΑΠΕ (άλλες άμεσα και άλλες έμμεσα) χρησιμοποιούν εκτάσεις γης για να μετατρέψουν την ηλιακή ακτινοβολία σε ένα χρήσιμο προϊόν. Στην περίπτωση της γεωργίας, η ηλιακή ακτινοβολία μετατρέπεται μέσω της φωτοσύνθεσης σε οργανική ύλη, ενώ στην περίπτωση των φωτοβολταϊκών, για παράδειγμα, σε ηλεκτρική ενέργεια. Μέρος του παραγόμενου τελικού προϊόντος (αγροτικά προϊόντα ή ενέργεια) καταναλώνεται από τους ίδιους τους αγρότες, ενώ το υπόλοιπο τροφοδοτείται σε άλλες περιοχές.
Σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ, η διαφύλαξη της γης υψηλής παραγωγικότητας εξυπηρετεί και αναπτυξιακούς στόχους. Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών (και άλλων μονάδων ΑΠΕ) μπορεί, ως δραστηριότητα συμβατή με τον αγροτικό χαρακτήρα μιας περιοχής, να συμβάλλει σε αυτή την αναπτυξιακή προοπτική. Δεδομένης της συρρίκνωσης του αγροτικού εισοδήματος και των ανακατατάξεων στη γεωργική παραγωγή που επιφέρει η αναθεώρηση της ΚΑΠ, είναι σημαντικό να διασφαλιστούν εναλλακτικές συμπληρωματικές πηγές εσόδων για τον αγροτικό πληθυσμό, προκειμένου αυτός να παραμείνει ενεργός και να μην υπάρχει αιμορραγία προς τα αστικά κέντρα. Η εκμετάλλευση των ΑΠΕ (ακόμη κι αν το εισόδημα των αγροτών διασφαλίζεται απλώς από την ενοικίαση ή πώληση μέρους του κλήρου τους και όχι από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από τους ίδιους) μπορεί να αποτελέσει μία σημαντική συμπληρωματική πηγή εσόδων, η οποία εν τέλει θα τους κρατήσει κοντά στη γη και στη βασική οικονομική τους δραστηριότητα.
Να σημειώσουμε επίσης ότι, σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ, ενώ η συνταγματική επιταγή κρίνει ως ασυμβίβαστες ορισμένες χρήσεις (π.χ. κατοικία) σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας, εν τούτοις η αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης καθιστά θεμιτές, ίσως μάλιστα και επιβεβλημένες παρεκκλίσεις ή αποκλίσεις από την προστασία της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας, εφόσον συγκεκριμένοι λόγοι δημοσίου ή κοινωνικού συμφέροντος τις δικαιολογούν.
Με βάση τον Ν.4414/2016, στόχος της Πολιτείας είναι: “η αξιοποίηση του εγχώριου δυναμικού ηλεκτροπαραγωγής από Α.Π.Ε., κατά προτεραιότητα, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος, τη διαφοροποίηση του εθνικού ενεργειακού μίγματος, την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και την ενίσχυση και ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας… στο πλαίσιο της ενιαίας πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, και την επίτευξη του στόχου συμμετοχής των Α.Π.Ε. στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας”. Είναι σαφές ότι μία “προτεραιότητα” πρέπει να διευκολύνεται, τη στιγμή μάλιστα που εξυπηρετεί το δημόσιο και κοινωνικό συμφέρον.
[1] http://www.statistics.gr/el/statistics/-/publication/SPG06/-
Η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα & οι διαγωνισμοί ΑΠΕ, στο επίκεντρο του τριήμερου συνεδρίου της Solarplaza 20-22/11/2018
Η πρόσφατα αναγεννημένη αγορά ηλιακής ενέργειας στην Ελλάδα προσελκύει μεγάλο ενδιαφέρον, όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Πρόσφατα, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ανακοίνωσε τον νέο διαγωνισμό φωτοβολταϊκών που θα πραγματοποιηθεί στις 10 Δεκεμβρίου, όπου και σχεδιάζει να χορηγήσει 94 MW για φωτοβολταϊκά έργα μέχρι 1 MW καθώς και 100 MW για έργα μεταξύ 1 MW και 20 MW. Αξίζει επιπλέον να σημειωθεί πως η Ελλάδα έχει ήδη επιτύχει σημαντική εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, γεγονός που θέτει το ερώτημα για το ποια θα είναι τα νέα σχέδια & οι στόχοι για το 2020 και τι θα συμβεί στη συνέχεια.
Για να απαντήσει σε αυτές τις ερωτήσεις, η Solarplaza διοργανώνει το συνέδριο “PV Market & Tender Mission Greece”, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 20-22 Νοεμβρίου 2018 στην Αθήνα. Το συνέδριο αναμένεται να κινητοποιήσει κρατικά-κυβερνητικά στελέχη, διεθνείς κατασκευαστές, επενδυτές και άλλους ενδιαφερόμενους. Μαζί, θα διερευνήσουν τις ευκαιρίες στην αναδυόμενη ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών, με τις επερχόμενες δημοπρασίες να είναι ένα από τα βασικά σημεία στα οποία θα εστιάσει η εκδήλωση. Την τελευταία ημέρα του συνεδρίου, στις 22 Νοεμβρίου, η Solarplaza θα φιλοξενήσει μια μονοήμερη διάσκεψη, στην οποία θα συμμετάσχουν τοπικοί παράγοντες της αγοράς, στο ξενοδοχείο Royal Olympic, στην Αθήνα. Στην πρόσθετη αυτή διάσκεψη θα συζητηθούν οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες για τα διασυνδεδεμένα φωτοβολταϊκά, το ρυθμιστικό πλαίσιο για την ανάπτυξη του κλάδου, καθώς και οι ευκαιρίες στον εμπορικό και βιομηχανικό τομέα και τα καινοτόμα επιχειρηματικά μοντέλα που υπάρχουν στην ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών.
Κατά τη διάρκεια της διάσκεψης διακεκριμένοι ομιλητές θα παρουσιάσουν τις γνώσεις και την εμπειρία τους για την ηλιακή ενέργεια στην Ελλάδα, όπως o Μιχάλης Βερροιόπουλος, Γενικός Γραμματέας Ενέργειας του Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Andrea Viaro, Head of Technical Service and Product Management Europe της Jinko Solar, ο Διονύσης Παπαχρήστου, Συντονιστής της ομάδας δημοπρασιών ΑΠΕ της ΡΑΕ και ο Στέλιος Ψωμάς, Σύμβουλος του ΣΕΦ.
Όσοι δεν μπορούν να περιμένουν το συνέδριο και θέλουν να αποκτήσουν μια εικόνα της συγκεκριμένης αγοράς, μπορούν μεταβούν στην ολοκληρωμένη επισκόπηση της Solarplaza για την ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά ηλιακής ενέργειας στην Ελλάδα. Το “Solar Energy Snapshot” της ελληνικής αγοράς φωτοβολταϊκών παρέχει τα βασικά στοιχεία για τον κλάδο των φωτοβολταϊκών και τους διαγωνισμούς ΑΠΕ της χώρας, και είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα της εκδήλωσης.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το “PV Market & Tender Mission Greece” επισκεφθείτε τη σχετική διεύθυνση.
Δυνατότητες επικοινωνίας:
Για θέματα σχετικά με το πρόγραμμα και τη διοργάνωση:
Kristiaan Versteeg
Project Manager, Solarplaza
kristiaan@solarplaza.com
+31 63 6149 517
+31 10 3027 907
Για ευκαιρίες χορηγίας και εκθεσιακής προβολής:
Tom van Dorp
Account Manager, Solarplaza
t.vandorp@solarplaza.com
+31 10 3027 910
Για θέματα ενημέρωσης και συνεργασίας με τα ΜΜΕ:
Irene Rodríguez Martín
Marketeer
irene@solarplaza.com
+31 10 3027 912
Η ενεργειακή δημοκρατία ξεκινάει από τον δήμο σου
Η νέα εκστρατεία της Greenpeace δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους πολίτες να πιέσουν τους δήμους τους να βγουν μπροστά στον αγώνα ενάντια στην ενεργειακή φτώχεια!
Μέσω της νέας ιστοσελίδας της Greenpeace, www.iliemou-iliesou.gr, οι δημότες όλης της χώρας μπορούν να βοηθήσουν την Ελλάδα να στραφεί γρήγορα στην ηλιακή οικονομία, με τεράστια αναπτυξιακά, περιβαλλοντικά αλλά και κοινωνικά οφέλη. Στέλνοντας επιστολή προς τη δημοτική αρχή ή ακόμα και διοργανώνοντας τις δικές τους τοπικές δράσεις, οι δημότες μπορούν να ασκήσουν θετική πίεση στους δήμους να εκμεταλλευτούν διαθέσιμες δημοτικές οροφές (π.χ. σχολεία) ή άλλες δημοτικές εκτάσεις με σκοπό την παραγωγή ηλιακής ενέργειας. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι μέρος της ενέργειας να αξιοποιείται για την ανακούφιση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων στον δήμο, προκειμένου να ξεκινήσει η αποτελεσματική και οριστική καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας στην Ελλάδα.
Αυτή η εκστρατεία της Greenpeace επιθυμεί να φέρει κοντά τους πολίτες και τις δημοτικές αρχές, σε μία κοινή προσπάθεια να επιταχυνθεί η γρήγορη και κοινωνικά δίκαιη ενεργειακή μετάβαση της Ελλάδας σε καθαρές πηγές ενέργειας. Η ηλιακή ενέργεια, άλλωστε, παραμένει ο μεγαλύτερος αναξιοποίητος πόρος της Ελλάδας, η εκμετάλλευση του οποίου μπορεί να μειώσει δραστικά το κόστος ενέργειας για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και ΟΤΑ, αποτελώντας παράλληλα και την αιχμή της κλιματικής πολιτικής της χώρας.
“Η Ελλάδα έχει τέτοιο δυναμικό σε ανεξάντλητη ηλιακή ενέργεια που με τις κατάλληλες πολιτικές θα μπορούσε σε λίγα χρόνια η ενεργειακή φτώχεια να γίνει μία άγνωστη λέξη για εμάς. Αν σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας, αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ξεπερασμένο ενεργειακό μοντέλο της χώρας, το οποίο θέλει νοικοκυριά και επιχειρήσεις να διαμένουν σε αμόνωτα κτίρια και σε καθεστώς πλήρης εξάρτησης από τα εργοστάσια καύσης ορυκτών καυσίμων. Αυτό πρέπει να το αλλάξουμε γρήγορα, αν μη τι άλλο και για λόγους κλιματικής πολιτικής”, είπε ο Τάκης Γρηγορίου υπεύθυνος για θέματα ενέργειας και κλιματικών αλλαγών στο Ελληνικό γραφείο της Greenpeace. “Θέλουμε να προστατέψουμε το κλίμα, τη δημόσια υγεία και την κοινωνική συνοχή, επιταχύνοντας τη δίκαιη μετάβαση της Ελλάδας σε μία καθαρή και σύγχρονη οικονομία. Σε αυτόν τον αγώνα ζητάμε τη βοήθεια του κόσμου: με τους δήμους στην πρώτη γραμμή, θα διασφαλίσουμε ότι όλοι έχουμε δίκαιη πρόσβαση σε φθηνή ηλιακή ενέργεια και ότι στη νέα εποχή δεν θα μείνει κανείς πίσω” τόνισε.
Προγράμματα ηλιακής κοινωνικής πολιτικής εφαρμόζονται ήδη από προοδευτικούς φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης σε άλλες χώρες[1]. Στη χώρα μας ήδη κάποιοι δήμοι, σε συνεργασία με την Greenpeace, έχουν προχωρήσει σε εγκατάσταση φωτοβολταϊκών για κοινωνικούς σκοπούς[2], ενώ ετοιμάζουν σχέδια για παροχή δωρεάν ηλιακής ενέργειας σε ευάλωτα νοικοκυριά. Έτσι, ανοίγουν τον δρόμο για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας στην επικράτειά τους.
Προς αυτή την κατεύθυνση, η Greenpeace έχει καταθέσει κοστολογημένο σχέδιο δράσης στην κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση για την εφαρμογή προγράμματος δωρεάν παροχής ηλιακής ενέργειας σε 340.000 νοικοκυριά. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα μπορεί να εξαλείψει την ακραία ενεργειακή φτώχεια στη χώρα μας, προωθώντας παράλληλα ένα μοντέλο βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης[3]. Μεγάλο μέρος ενός τέτοιου – καθόλα υλοποιήσιμου – προγράμματος θα μπορούσε μάλιστα να εφαρμοστεί με τη συμβολή της ίδιας της ΔΕΗ σε εθνικό επίπεδο, με την αξιοποίηση δημόσιων πόρων οι οποίοι σήμερα κατευθύνονται προς ενίσχυση των ορυκτών καυσίμων ή σε (αναποτελεσματικά) επιδόματα κατανάλωσης[4].
Οι δήμοι σε ρόλο οδηγού στη νέα εποχή
Το νέο θεσμικό πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα στους δήμους να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά συστήματα, η παραγόμενη ενέργεια των οποίων μπορεί να συμψηφίζεται με παροχές ηλεκτρικού ρεύματος ευάλωτων νοικοκυριών[5]. Έτσι αλλάζει ριζικά ο τρόπος με τον οποίο ασκείται η κοινωνική πολιτική, ενώ παράλληλα η τοπική αυτοδιοίκηση μπαίνει σε ρόλο οδηγού στην προσπάθεια αντιμετώπισης των κλιματικών αλλαγών αλλά και εκσυγχρονισμού της οικονομίας.
Η Greenpeace καλεί τους δημότες αλλά και τις δημοτικές αρχές να στηρίξουν τη νέα δράση της, μέσα από την ιστοσελίδα: www.iliemou-iliesou.gr
Η πρόοδος όλων των δήμων της χώρας, καθώς και οι πρωτοπόροι δήμοι, παρουσιάζονται εδώ
Σημειώσεις
[1] Για παράδειγμα, πολλές προοδευτικές πολιτείες στις ΗΠΑ χρηματοδοτούν εδώ και λίγα χρόνια προγράμματα παροχής ηλιακής ενέργειας σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος. Δείτε εδώ για περισσότερα: www.lowincomesolar.org/
[2] Περισσότερες πληροφορίες εδώ: https://iliemou-iliesou.gr/news/
[3] Σύμφωνα με στοιχεία της Greenpeace, η σταδιακή εφαρμογή ενός δεκαετούς προγράμματος ηλιακής κοινωνικής πολιτικής για 340.000 ευάλωτα νοικοκυριά τα οποία σήμερα αντιμετωπίζουν οξύ πρόβλημα ενεργειακής ένδειας, θα είχε μεσοσταθμικό κόστος περίπου 45 εκατ. € ετησίως. Για σύγκριση, το ετήσιο κόστος του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου ανέρχεται στα 80 εκατ. € ετησίως. Το προτεινόμενο πρόγραμμα της Greenpeace αφορά δωρεάν εγκατάσταση φωτοβολταϊκών 2kWp ή/και σύσταση ενεργειακών κοινοτήτων και δωρεάν παροχή ηλιακής ενέργειας 2kWp (περίπου 3.000 kWh) ανά ευάλωτο νοικοκυριό, ποσότητα η οποία καλύπτει το 70-80% των αναγκών σε ηλεκτρικό ρεύμα, με κέρδος περίπου 300 € ετησίως.
[4] Τα χρήματα τα οποία χρεώνονται όλοι οι καταναλωτές για τη χρηματοδότηση του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) ανέρχονται στα 80 εκατ. € ετησίως. Το βασικό πρόβλημα είναι ότι οι επιδοτήσεις αυτές αφενός αδυνατούν να βγάλουν τα νοικοκυριά από το καθεστώς ενεργειακής φτώχειας με αποτέλεσμα να απαιτούνται νέα κονδύλια κάθε χρόνο για τον ίδιο σκοπό. Αφετέρου καταλήγουν να επιδοτούν κυρίως την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από ορυκτά καύσιμα, η οποία προέρχεται από μεγάλα και ρυπογόνα εργοστάσια, επιβαρύνοντας το κλίμα, τη δημόσια υγεία αλλά και εμποδίζοντας τον εκδημοκρατισμό του ενεργειακού τομέα. Ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ηλιακής κοινωνικής πολιτικής μπορεί να αντικαταστήσει σταδιακά το ΚΟΤ.
[5] Σύμφωνα με τον ν. 4513/2018 για τις ενεργειακές κοινότητες, αλλά και τις σχετικές προβλέψεις του ν. 4555/2018 (Κλεισθένης) για τους ΟΤΑ.
Δείτε το site στο κινητό σας
Δείτε Ακόμη
 |
 |