Ενεργειακές Κοινότητες

Η ισχύς εν τη ενώσει. Τα συλλογικά σχήματα αυτοπαραγωγής μέσω Ενεργειακών Κοινοτήτων προάγουν την ενεργειακή δημοκρατία και συμβάλλουν στην καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης.

Με το ν.5037/2023, ενσωματώθηκαν στο εθνικό ρυθμιστικό πλαίσιο δύο σημαντικές Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (η 2018/2001 για τις ΑΠΕ που θέσπισε, μεταξύ άλλων, τις Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας, και η 2019/944 για τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας που θέσπισε τις Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών). Παράλληλα, θα συνεχίσουν να λειτουργούν οι υφιστάμενες Ενεργειακές Κοινότητες του ν.4513/2018.

Από 1/4/2023, δεν μπορούν πλέον να συστήνονται νέες Ενεργειακές Κοινότητες με το παλιό καθεστώς του ν.4513/2018. Ενεργειακές Κοινότητες του ν.4513/2018 μπορούν να μετατραπούν σε Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας (Κ.Α.Ε.) ή Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών (ΕΚΠ). Από 1/11/2023, οι Ενεργειακές Κοινότητες του ν.4513/2018 δεν επιτρέπεται να υποβάλλουν νέες αιτήσεις για Βεβαίωση Παραγωγού ή για Οριστική Προσφορά Σύνδεσης σε περίπτωση Εξαιρούμενων Σταθμών. Από 1/11/2023 επίσης δεν επιτρέπεται η υποβολή νέων αιτήσεων στον αρμόδιο Διαχειριστή για σταθμούς με εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό από Ενεργειακές Κοινότητες του ν.4513/2018. Τέτοιες αιτήσεις θα μπορούν να υποβάλλουν μόνο οι νέας μορφής Κοινότητες (Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας και Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών).

Σύμφωνα με το άρθρο 64 του ν.5037/2023, επιτρέπεται η εγκατάσταση σταθμών Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. και συστημάτων αποθήκευσης προς κάλυψη ιδίων αναγκών, με εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού για Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας, Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών και Ενεργειακές Κοινότητες του ν.4513/2018 για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών των μελών που είναι αποκλειστικά οικιακοί καταναλωτές, αγρότες εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν.3874/2010, καθώς και για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών πολιτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και νοικοκυριά που πλήττονται από την ενεργειακή ένδεια αλλά και για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού.

Παράλληλα, με το άρθρο 121 του ν.5043/2023, δόθηκε η δυνατότητα σε κατόχους σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ οι οποίοι έχουν λάβει άδεια παραγωγής ή βεβαίωση παραγωγού ή εξαιρούμενων σταθμών που έχουν λάβει ή λαμβάνουν οριστική προσφορά σύνδεσης, να μετατρέψουν τις ως άνω άδειες ή την Οριστική Προσφορά Σύνδεσης κατά περίπτωση, ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν ως σταθμοί αυτοπαραγωγής ή ως σταθμοί του άρθρου 14Α του ν.3468/2006, δηλαδή να κάνουν εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό. Αυτή η ρύθμιση δίνει τη δυνατότητα σε Ενεργειακές Κοινότητες του ν.4513/2018 που είχαν ως αρχική επιδίωξη την πώληση της παραγόμενης ενέργειας να στραφούν στην αυτοκατανάλωση, αλλά και σε νέες Ενεργειακές Κοινότητες να αποκτήσουν έργα ιδιωτών με Οριστική Προσφορά Σύνδεσης για την επίτευξη των σκοπών τους, παρακάμπτοντας ένα μείζον εμπόδιο που είναι η εξεύρεση ηλεκτρικού χώρου.

Ελάχιστος αριθμός μελών Κοινότητας

  • Τριάντα (30)
  • Είκοσι (20) αν η Κοινότητα έχει έδρα σε δήμο νησιωτικής περιοχής με πληθυσμό μικρότερο των 3.100 κατοίκων.
  • Δεκαπέντε (15) σε περίπτωση που συμμετέχουν τουλάχιστον 15 Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις.
  • Τρία (3) αν συμμετέχει τουλάχιστον ένας ΟΤΑ και τα άλλα δύο μέλη είναι είτε άλλοι ΟΤΑ είτε επιχειρήσεις που ανήκουν κατά 100% σε ΟΤΑ.

Ευελιξία στην επιλογή τόπου εγκατάστασης

Ειδικά για τις Ενεργειακές Κοινότητες, οι σταθμοί παραγωγής μπορούν να εγκαθίστανται σε οποιαδήποτε περιφέρεια, ανεξαρτήτως πού βρίσκονται οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης και η έδρα της Κοινότητας και επιπλέον οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης δεν υποχρεούνται να βρίσκονται όλες στην ίδια περιφέρεια, υπό την επιφύλαξη σχετικών ρυθμίσεων ως προς την εγγύτητα των μελών της Κοινότητας.

Ειδικά για περιπτώσεις του προηγούμενου εδαφίου, όπου το πενήντα τοις εκατό (50%) συν ένα των μελών έχουν εγγύτητα στην Περιφέρεια Αττικής, ο σταθμός παραγωγής μπορεί να εγκαθίσταται και σε όμορη περιφέρεια αυτής.

Δείτε τον λεπτομερή Οδηγό του ΣΕΦ για την αυτοκατανάλωση ενέργειας