Πιλοτικός διαγωνισμός για φωτοβολταϊκά – Οι θέσεις του ΣΕΦ

Ο Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) επικροτεί επί της αρχής την πλειονότητα των προτεινόμενων από τη ΡΑΕ ρυθμίσεις για τη διενέργεια της πιλοτικής ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών για φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις.

Στην ενημερωτική ημερίδα που πραγματοποίησε η ΡΑΕ στις 21/10/2016, ο ΣΕΦ είχε εντοπίσει ορισμένα σημεία που έχρηζαν προσοχής και τροποποιήσεων. Με χαρά είδαμε ότι οι παρατηρήσεις αυτές του ΣΕΦ, αλλά και άλλων φορέων της αγοράς, έγιναν στην πλειοψηφία τους αποδεκτές από τη ΡΑΕ. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά το θέμα της δυνατότητας μεταβίβασης της άδειας παραγωγής έργων που θα προκριθούν στο διαγωνισμό, αλλά και τον σχετικό εξορθολογισμό του ύψους των εγγυητικών επιστολών.

Επί της αρχής, ο ΣΕΦ θεωρεί πως θα πρέπει να υπάρξει μία τροποποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας για τις εγγυητικές επιστολές, ώστε αυτές να κατατίθενται στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας και όχι στο στάδιο της αποδοχής των όρων σύνδεσης (κάτι που μπορεί να συνεχίσει να ισχύει για όσα έργα δεν υποχρεούνται σε συμμετοχή σε διαγωνιστικές διαδικασίες).

Όρος 10.1.1.2 του σχεδίου της προκήρυξης

Προβληματισμό όμως προκαλεί η σχετική πρόβλεψη της ΡΑΕ (όρος 10.1.1.2 του σχεδίου της προκήρυξης) σύμφωνα με την οποία “το άθροισμα της ισχύος όλων των Συμμετεχόντων του Οριστικού Καταλόγου σε κάθε μία Κατηγορία πρέπει να υπερβαίνει κατά 40% την δημοπρατούμενη ισχύ της Κατηγορίας αυτής”.

Ο όρος αυτός, “προκειμένου να επιτευχθεί ικανοποιητικός ανταγωνισμός”, δεν είναι σύμφωνος ούτε με το N.4414/2016, ούτε και με τις Κατευθυντήριες Γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κρατική ενίσχυση για την προστασία του περιβάλλοντος και την ενέργειας 2014-2020 (ΕΕΑG–2014/C 200/01). Κατά πρώτον, ο σχεδιαζόμενος κανόνας με βάση τον οποίο, το άθροισμα της ισχύος όλων των συμμετεχόντων σε κάθε μία κατηγορία φωτοβολταϊκών έργων πρέπει να υπερβαίνει κατά 40% την δημοπρατούμενη ισχύ της κατηγορίας αυτής, δεν ερείδεται σε κάποια ειδική νομοθετική εξουσιοδότηση προς τη ΡΑΕ. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και η επίκληση τυχόν γενικής εξουσιοδότησης για θέσπιση ρητρών, δεν μπορεί να οδηγεί εν τέλει σε ακύρωση του διαγωνισμού. Ειδικότερα, είναι προφανές ότι, η θέσπιση ενός τέτοιου κανόνα έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τη βούληση του νομοθέτη, σύμφωνα με το άρθρο 7 του Ν. 4414/2016 να στηρίξει το νεοσύστατο θεσμό της ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών για εγκαταστάσεις ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ. Μάλιστα, ο νομοθέτης, σε εφαρμογή των ανωτέρω Κατευθυντήριων Γραμμών νομοθέτησε ειδικώς τις προδιαγραφές για την εν λόγω ανταγωνιστική διαδικασία και επιπλέον, έδωσε μεγάλη βαρύτητα στην πρώτη διαδικασία, την οποία ανήγαγε ως πιλότο για όλες τις επόμενες. Από κανένα σημείο του νόμου, δεν προκύπτει η βούληση του νομοθέτη να παρασχεθεί η δυνατότητα ακύρωσης του πιλοτικού διαγωνισμού, αντίθετα η διενέργεια αυτού θα αποτελέσει τη βάση άντλησης συμπερασμάτων, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για τον επόμενο διαγωνισμό.

Τα ανωτέρω προκύπτουν και από την Αιτιολογική Έκθεση του άρθρου 7 του Ν. 4414/2016, σύμφωνα με την οποία η διενέργεια του πιλοτικού διαγωνισμού πραγματοποιείται “για την αξιολόγηση αναφορικά με τη γενικευμένη εφαρμογή ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών για τους νέους σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ”. Περαιτέρω, ο νομοθέτης περιγράφοντας τους στόχους της πιλοτικής διαδικασίας αναφέρει εκτός από την αξιολόγηση της απόδοσης των διαδικασιών αυτών και την εφαρμογή τους από το 2017 και εντεύθεν, ως σκοπό: “παράλληλα, με την πιλοτική αυτή διαδικασία αναμένεται να αναθερμανθεί με θετικό πρόσημο η εγχώρια αγορά για τις φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις που βρίσκεται σε ύφεση τα τελευταία χρόνια καθώς θα επιτραπεί να συνεχιστεί η περαιτέρω διείσδυση φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων με νέα εγκατεστημένη ισχύ στο εγχώριο ενεργειακό μείγμα με τη βέλτιστου από πλευράς επιβάρυνσης του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ μεγέθους ενίσχυσης”.

Τέλος η διενέργεια του εν λόγω πιλοτικού διαγωνισμού αποτελεί υποχρέωση της χώρας μας και των λοιπών κρατών μελών σύμφωνα με την παρ. 3.3.2.1. των Κατευθυντηρίων Γραμμών, σύμφωνα με την οποία για τα έτη 2015 και 2016 η ενίσχυση τουλάχιστον 5% της σχεδιαζόμενης νέας ισχύος από ΑΠΕ θα πρέπει να χορηγείται μέσω της διαγωνιστικής διαδικασίας επί τη βάσει ξεκάθαρων, διαφανών και χωρίς διακρίσεις κριτηρίων.

Ειδικά λοιπόν για τον πιλοτικό διαγωνισμό, ο οποίος όχι μόνο πρέπει να πετύχει (όπως από κοινού επιθυμούν το αρμόδιο υπουργείο, η ΡΑΕ και η αγορά) αλλά και να ολοκληρωθεί εντός του 2016, θα ήταν σκόπιμο να μην ισχύσει ο  κανόνας του 40%.

Όρος 14.2.3.3 του σχεδίου της προκήρυξης

Στον όρο 14.2.3.3 “επισημαίνεται ότι στην διαδικασία των διαδοχικών δεσμεύσεων, αν η εγκατεστημένη ισχύς μίας προσφοράς είναι μεγαλύτερη από την εναπομείνασα ποσότητα, (είτε στη διάρκεια της δημοπρασίας με τις προσωρινές δεσμεύσεις, είτε στο κλείσιμο με την οριστικοποίηση) η προσφορά δεν εξυπηρετείται καθόλου και το σύστημα προχωρά στην επόμενη προσφορά προς εξυπηρέτηση”. Η ρύθμιση αυτή θεωρούμε ότι είναι προβληματική για δύο λόγους:

[α]. Αδικείται μία οικονομικά χαμηλότερη προσφορά έναντι άλλων υψηλότερων που έπονται, κάτι που δεν συνάδει με την επιδίωξη του “βέλτιστου από πλευράς επιβάρυνσης του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ μεγέθους ενίσχυσης” στην οποία απέβλεπε ο νομοθέτης.

[β]. Ο Ν.4414/2016, στο άρθρο 7, προβλέπει ότι “για την πιλοτική ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών… η δημοπρατούμενη ισχύς είναι τουλάχιστον 40 MW”. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει επί της αρχής πρόβλημα αν η εγκατεστημένη ισχύς μίας προσφοράς είναι μεγαλύτερη από την εναπομείνασα ποσότητα και αν εν τέλει η συνολικά επιλεγείσα ισχύς στο πλαίσιο της ανταγωνιστικής διαδικασίας ξεπεράσει κατά τι τα 40 MW.